Kripto para ve türevlerinin ifade ettiği anlam mevzuatlarımızda henüz belirlenmemiştir. Şimdilik bir varlık olarak kabul ettiğimiz kripto paraların para mı döviz mi ya da başka bir şey mi olarak tanımlanacağını ilerleyen zamanlarda göreceğiz. Yapılacak tanımına göre de hukuki durumu ve vergilendirilmesi ile ilgili sorular teker teker cevap bulacaktır.
Kripto para nedir?
Kripto para, cebimizdeki nakit ya da banka hesabımızdaki dijital paraya alternatif olarak ortaya çıkmış merkeziyetsiz bir varlık türüdür. Öncelikli olarak bu tanımın içerisinde unsurların hukuki tanımlarını yapalım.
Kripto paranın nakit veya dijital paradan farkı nedir?
Ülkemizde paranın basımı ve dolaşımı ile ilgili birçok yasal düzenleme mevcuttur. Örneğin; 1567 sayılı Türk Parasının Kıymetini Koruma Hakkında Kanun. Para birimi ve bankacılık alanında yapılan düzenlemeler de dikkate alınırsa yasal düzenlemeleri artırmak mümkündür. Kripto para, içeriği kriptolanmış ve blockchain adı verilen bir düzende el değiştirmektedir. Bu sebeple hesap sahiplerinin tespiti mümkün değildir. Ancak dijital parada ise bilindiği üzere her iban numarasının bir sahibi vardır ve belirlidir.
Kripto paraların merkeziyetsiz olması ne demektir?
Kripto paraların merkeziyetsiz olması demek ülkemizdeki gibi para politikasını kontrol eden bir mekanizmanın (T.C. Merkez Bankası) olmaması demektir. Merkezi bir otorite bulunmadığı için de denetimi mümkün değildir.
Borcumdan dolayı kripto para hesabıma haciz konulabilir mi?
Şayet yerli kripto para borsalarının kurumsal kimliklerini incelediğinizde resmi makamlardan gelen hukuka uygun kararların yerine getirileceği ifade edilmektedir. Bu durumda da borcunuzdan dolayı kripto para hesabınıza haciz konulabileceğini söyleyebiliriz. Ayrıca boşanma davası gibi davalarda bu hesaplara tedbir de konulabilecektir. Tabi ki tüm bu durumlar şimdilik tereddütlüdür. Gelecek olan yasal düzenleme ile birlikte açıklığa kavuşturulacaktır.
Bitcoin veya kripto para hesabım miras kalır mı?
Her ne kadar kripto paraların hukuki durumu belirlenmemiş olsa da bir varlık olarak kabul edildiğini söyleyebiliriz. İlerleyen günlerde düzenlemelerin içeriğine göre değişiklik göstereceği açıktır. Ancak şimdilik bitcoin veya kripto para hesaplarının yasal haklar çerçevesinde mirasçılara intikal etmesi mümkündür. Konu ile ilgili Edirne Vergi Dairesi Başkanlığı’nın vermiş olduğu bir Özelge bulunmaktadır.
Kripto paraların hukuki durumu ve vergilendirilmesi konusunda net bir bilgi bulunmamaktadır. Kripto paraların tanımı ve hukuki çerçevesi belirli olmasa da çeşitli yasal düzenlemeler mevcuttur. Bunlardan birisi de Resmi Gazete’de yayımlanan Ödemelerde Kripto Varlıkların Kullanılmamasına Dair Yönetmelik‘tir. Ancak bu düzenleme kripto paraların varlığını yasaklamamaktadır. Bu sebeple kripto varlıklar hukuk dünyamızda varlığını sürdürmeye devam etmektedir.
Bir örnek vermek gerekirse; Edirne Vergi Dairesi Başkanlığının 23.09.2020 tarihli Özelgesinde Bitcoin’in miras olarak intikal edebileceğini söyleyebiliriz.
Mirasçılar, murisin … A.Ş.’den Bitcoin alım-satımı yaptığı ve hesabında 0.40420899 adet Bitcoin bulunduğu belirtmişlerdir. Murisin hesabında bulunan Bitcoin’in ölüm tarihi itibarıyla toplam değerinin 20.540,30 TL olduğu belirtilerek söz konusu varlığın karşılığının mirasçılara ödenmesinin veraset ve intikal vergisi yönünden değerlendirilmesini talep etmişlerdir.
Edirne Vergi Dairesi Başkanlığı ise muris …’ya ait …A.Ş. hesabında bulunan Bitcoin varlığının toplam değerinin mirasçılar tarafından veraset ve intikal vergisi beyannamesi ile beyan edilmesi ve tahakkuk edecek verginin ödenmesi halinde ilişik kesme belgesinin verilmesi gerektiğini belirtmiş olup mirasçılarca beyanname verilmemesi durumunda ise daha sonra ödenecek vergiye mahsuben … A.Ş. tarafından %5 oranında tevkifat yapıldıktan sonra kalan miktarın mirasçılara ödenmesinin mümkün olduğunu ifade etmiştir.
İlgili değerlendirme yazısında Bitcoin bir varlık olarak kabul edilerek mirasının mümkün olduğu kabul edilmiştir. Ancak intikal edecek mirasın vefat tarihindeki değerinin mi yoksa talep tarihindeki değerinin mi dikkate alınması gerektiği gibi birçok hukuki soruyu da akıllara getirmektedir.
Kripto para piyasasının çok hareketli olduğu herkesçe bilinmektedir. Bu sebeple vefat tarihi ile talep tarihi arasında ciddi bir meblağ farkı ortaya çıkması mümkündür. İşte buna benzer konularda hukuki düzenlemelerin yapılması şarttır.
Konu ile ilgili daha fazla bilgiye ulaşma isterseniz İletişim sayfamızı kullanarak bizlere ulaşabilirsiniz.
