İçindekiler
Yabancı para cinsinden alacaklarda icra takibi konusunda dikkat edilmesi gereken birtakım özel düzenlemeler bulunmaktadır. Öncelikle bu düzenlemeleri incelemek gerekir.
Yasal Dayanak
Türk Borçlar Kanunu Madde 99
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu‘nun 99. maddesinde göre konusu para olan borç Ülke parasıyla ödenir. Ülke parası dışında başka bir para birimiyle ödeme yapılması kararlaştırılmışsa, sözleşmede aynen ödeme veya bu anlama gelen bir ifade bulunmadıkça borç, ödeme günündeki rayiç üzerinden Ülke parasıyla da ödenebilir. Ülke parası dışında başka bir para birimiyle belirlenmiş ve sözleşmede aynen ödeme ya da bu anlama gelen bir ifade de bulunmadıkça, borcun ödeme gününde ödenmemesi üzerine alacaklı, bu alacağının aynen veya vade ya da fiilî ödeme günündeki rayiç üzerinden Ülke parası ile ödenmesini isteyebilir.
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 99. maddesinde yer alan düzenlemede de açıkça görüldüğü üzere taraflar arasındaki sözleşmede aynen ödeme ya da bu anlama gelen bir ifade bulunmadığı sürece alacaklı, yabancı para cinsinden alacağını isterse vade tarihindeki kur üzerinden isterse de fiili ödeme tarihindeki kur üzerinden Türk lirası olarak talep edebilecektir.
İcra ve İflas Kanunu Madde 58/3
2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu‘nun 58. maddesinin 3 numaralı fıkrasında alacağın veya istenen teminatın Türk parasıyla tutarı ve faizli alacaklarda faizin miktarı ile işlemeye başladığı gün, alacak veya teminat yabancı para ise alacağın hangi tarihteki kur üzerinden talep edildiği ve faizinin belirtilmesi gerektiği ifade edilmiştir.
Bu durumda alacaklı, alacağını tahsil etmek için seçimlik haklara sahiptir.
- Vade tarihindeki kur üzerinden Türk lirası olarak
- Fiili ödeme tarihindeki kur üzerinden Türk lirası olarak
Vade Tarihindeki Kurun Seçilmesi
Alacaklı, alacağını vade tarihindeki kur üzerinden Türk lirası olarak talep ederse bu durumda icra takibinden sonra alacağa Türk lirasına uygulanan faiz oranları esas alınarak faiz işletilecektir.
Vade Tarihindeki Kur Nasıl Belirlenir?
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası her gün ilgili güne ait kurları web sitesinden yayınlamaktadır. (İlgili sayfaya ulaşmak için tıklayınız.) Alacaklı, alacağını icra takibine koymadan önce burada yer alan ilgili yabancı para cinsinin efektif satış kurunu dikkate alarak hesaplama yapmalıdır.
Ayrıca dikkat edilmesi gereken bir diğer husus da takip talebine ilgili alacağın hangi para cinsinden olduğu ve hangi gündeki hangi kur oranı üzerinden TL karşılığı olarak ne kadar talep edildiğinin yazılmasıdır.
Fiili Ödeme Tarihindeki Kurun Seçilmesi
Şayet alacaklı, alacağının fiili ödeme tarihindeki kur üzerinden ödenmesini talep ederse bu durumda alacak fiili ödeme tarihine kadar yabancı para olarak kabul edilir ve o cins paraya ilişkin faiz hükümleri uygulama alanı bulur.
Bir diğer deyişle alacaklının icra takibine konu yabancı para alacağına vade tarihinden fiili ödeme günü tarihine kadar devlet bankalarının ilgili yabancı para cinsinden açılmış bir yıllık vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faiz oranı geçerli olacaktır.
Fiili Ödeme Tarihindeki Kur Nasıl Belirlenir?
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası her gün ilgili güne ait kurları web sitesinden yayınlamaktadır. (İlgili sayfaya ulaşmak için tıklayınız.) Alacaklı alacağını icra takibine koymadan önce burada yer alan ilgili yabancı para cinsinin efektif satış kurunu dikkate alarak hesaplama yapmalıdır.
Yabancı Para Alacağı Yargıtay Kararları
Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2023/6289 Esas 2024/2689 Karar
Somut olayda, Uyapta kayıtlı olan takip talebinde toplam 11.057,86 EURO alacağın tahsili istenilmekle birlikte yabancı para alacağının TL karşılığı gösterilmediği gibi, harca esas değerinin de Türk Lirası olarak yazılı olmadığı anlaşılmaktadır.
O halde, her ne kadar kararı alacaklı temyiz etmiş ise de, HGK’nın 06.10.2004 tarih ve 2004/1-433 esas sayılı kararında da benimsendiği üzere kamu düzenine aykırılıkta aleyhe bozma ilkesi nazara alınamayacağından, kararın alacaklı tarafından temyiz edilmiş olması sonuca etkili olmayıp, kamu düzeni ile ilgili olan İİK’nın 58. maddesi gözetilmek suretiyle, İlk Derece Mahkemesince, Uyapta kayıtlı takip talebinde 11.057,86 EURO yabancı para alacağının harca esas değer olarak Türk Lirası karşılığı gösterilmediğinden takibin iptaline karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde hüküm tesisi isabetsiz olup kararın bozulması gerekmiştir.
Konu ile ilgili daha fazla bilgi almak için İletişim sayfamız üzerinden bizlere ulaşabilirsiniz.
