Erken tahliye, kiracının, kira sözleşmesinde kararlaştırılan sürenin sona ermesinden önce kiralananı tahliye etmesi durumuna denir.
Faydalı ve Zorunlu İmalatlar Kiraya Verenden Talep Edilebilir Mi?
Kural olarak, sözleşmede aksine hüküm yoksa kiracı, kiralanana yaptığı faydalı ve zorunlu imalatlardan alınıp götürülmesi mümkün olmayanların yapıldıkları tarihler itibariyle bedellerini 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 526. ve devamındaki maddelerinde düzenlenen “vekaletsiz iş görme” hükümlerine göre kiraya verenden isteyebilir.
Yerleşik Yargıtay uygulaması da, sözleşmede aksine hüküm bulunmadıkça kiracının, kiralanana yaptığı faydalı ve zorunlu imalatların yapıldığı tarih itibariyle belirlenecek değerinden yıpranma payı düşülmek suretiyle elde edilecek bedeli isteme hakkı olduğu yönündedir. Yapıldıkları tarihinin ispatlanamaması halinde zorunlu ve faydalı imalatların sözleşmesinin başlangıcında yapıldığı kabul edilir.
Erken Tahliye Durumundan Faydalı ve Zorunlu Masraflar Talep Edilebilir Mi?
Sözleşme ile bu imalatların kiraya verenden talep edilemeyeceği ya da kiraya verene terk edileceği kararlaştırılabilir. Bu kararlaştırma, tüm kira süresi bakımından geçerli olacağından; erken tahliye durumunda kiracı, kalan süre ile orantılı olarak kiralanana yaptığı sökülüp götürülemeyen faydalı ve zorunlu imalatların bedellerini talep edebilecektir.
Yargıtay 3. Hukuk Dairesi2021/8314 Esas 2022/52 Karar
Somut olayda; davacı ile davalı … … Gıda San. Tic. Ltd. Şti. arasında 13/09/2012 tarihli ve beş yıl süreli kira sözleşmesi imzalanmıştır. Davacı kiracının kiralananı sözleşme süresi dolmadan tahliye ettiği hususunda taraflar arasında uyuşmazlık yoktur. Her ne kadar kira sözleşmesinde, kiralananda yapılan her nevi tamir, tadilat ve onarım bedelinin kiracıya ait olduğu belirtilmiş ise de; yukarıda da açıklandığı üzere davacı kiracı, kira sözleşmesinin süresi sona ermeden kiralananı erken tahliye etmiş olması nedeniyle kiralanana yapmış olduğu ve söküp götüremediği faydalı ve zorunlu nitelikteki imalatların değerini kalan kira süresiyle orantılı olarak kiraya verenden talep edebilir.
Hal böyle olunca ilk derece mahkemesince; alanında uzman bilirkişi heyetinden, taraf delillerini değerlendirerek davacı kiracı tarafından kiralanana yapılan imalatları kalem kalem tespit eden, sökülüp götürülemeyen faydalı ve zorunlu nitelikteki imalatların yapıldıkları tarih itibariyle (bu tarih tespit edilemediği takdirde imalat tarihi sözleşme tarihi kabul edilerek) değerini belirleyerek bu tutardan yıpranma payını düşen, sonrasında ise hesaplanan bu bedelin tahliye tarihi itibariyle kalan kira süresinin toplam kira süresine oranı esas alınmak suretiyle davacının talep edebileceği tutarı belirleyen rapor alınması ve ulaşılacak sonuca göre uyuşmazlığın esası hakkında bir karar verilmesi gerekirken, yanılgılı değerlendirme ve eksik inceleme ile davalı … … Gıda San. Tic. Ltd. Şti. yönünden davanın tümden reddine karar verilmesi, usul ve kanuna aykırı olup bozmayı gerektirmiştir.
Konu ile ilgili daha fazla bilgi almak için İletişim sayfamız üzerinden bizlere ulaşabilirsiniz.
